Để gói 30.000 tỷ đồng kết thúc có hậu

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 11/2013/TT-NHNN, có hiệu lực từ ngày 1/6/2013, trong đó quy định "Việc giải ngân cho vay hỗ trợ nhà ở của ngân hàng đối với khách hàng từ nguồn tái cấp vốn của NHNN kết thúc khi NHNN giải ngân hết số tiền tái cấp vốn, nhưng tối đa là 36 tháng kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực". Tức là, gói tín dụng sẽ được giải ngân trong 3 năm và thời hạn 36 tháng sẽ là hết ngày 31/5/2016.
Một chủ trương hợp lòng dân
Thực tế, với nhiều lần điều chỉnh đối tượng, mức độ ưu đãi và thời gian ổn định lãi suất vay, sau 3 năm triển khai thực hiện gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng được dư luận hoan nghênh và đã tạo ra những hiệu ứng tích cực đối với thị trường BĐS; lượng giao dịch ngày càng tăng, đặc biệt đối với phân khúc nhà ở có quy mô nhỏ, trung bình, giá thấp; cơ cấu sản phẩm nhà ở đã từng bước được điều chỉnh theo hướng phù hợp với khả năng thanh toán của khách hàng.

Nhân viên chi nhánh HDbank Hà Nội tư vấn cho khách hàng. Ảnh: Thanh Hải

Gần 50.000 hộ gia đình, cá nhân có thu nhập thấp, gặp khó khăn về chỗ ở có điều kiện cải thiện nhà ở, góp phần thực hiện định hướng của Đảng, Nhà nước về phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) và bảo đảm an sinh xã hội. Theo Bộ Xây dựng, tổng số tiền đã ký hợp đồng cam kết cho vay đạt trên 29.500 tỷ đồng (trên 98%), đã giải ngân trên 20.300 tỷ đồng (gần 70%). Với tiến độ giải ngân như các tháng gần đây, dự kiến đến 1/6/2016 sẽ giải ngân được khoảng 85% và cuối năm 2016 sẽ giải ngân hết gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng.
Một chủ trương đúng, hợp lòng dân và đáp ứng nhu cầu thị trường, tuân thủ nguyên tắc kinh tế thị trường định hướng XHCN như vậy cần được triển khai và kết thúc có hậu, phù hợp tiến độ và vấn đề đặt ra trong thực tế sinh động, tránh để người có hoàn cảnh khó khăn khi vay tín dụng từ gói này lại gặp thêm khó khăn mới vì dở dang, thiếu tiền đóng tiếp theo hợp đồng do chưa kịp giải ngân vào thời điểm ấn định 1/6/2016 như chỉ đạo cách đây 3 năm của NHNN.
3 giải pháp cho một bài toán
Thực tế cho thấy, nguồn cung NƠXH không thể xuất hiện chỉ sau một đêm, khi mà trước đó cả thập kỷ bị bỏ rơi. Người vay ai chả muốn được vay và giải ngân nhanh, nhưng lộ trình nộp tiền mua nhà còn theo cơ cấu sản phẩm phù hợp sẵn có trên thị trường, cũng như kế hoạch đóng tiền dự án mà chủ đầu tư áp đặt cho người mua và thời gian xây dựng công trình. Việc người mua bị “đứt gánh giữa đàng” sẽ có thể buộc phải vay tiếp theo lãi suất thương mại, gây quá sức chịu đựng hoặc có thể “bỏ cuộc”, dẫn tới hậu quả chung là làm tăng nguy cơ mất khả năng thanh toán, vỡ nợ cá nhân và kéo theo gánh nặng nợ xấu cho bản thân ngân hàng chủ nợ và dang dở dự án xây dựng đang triển khai...
Vì vậy, một kết thúc có hậu cho gói này là cần thiết theo 3 cách thức sau:
Thứ nhất, đơn giản là kéo dài thời hạn gói này thêm một năm nữa để giải ngân trọn vẹn 100% vốn trên thực tế.
Thứ hai, NHNN cho phép và buộc các ngân hàng thương mại phải giải ngân tiếp các hợp đồng vay vốn đã ký trước 30/5, dù việc giải ngân thực tế theo lộ trình vay có thể chậm sau ngày đó. Nghĩa là, thực hiện yêu cầu khách hàng được cam kết giải ngân theo lãi suất của gói hỗ trợ và hết tổng vốn được vay như hợp đồng đã ký, mà không bị ảnh hưởng nếu giải ngân chậm sau 1/6/2016.
Thứ ba, nếu vẫn buộc khóa sổ gói 30.000 tỷ đồng này, cần cho phép chuyển phần chậm giải ngân sau ngày 1/6 sang gói hỗ trợ mới được xây dựng và khai trương tới đây theo tinh thần hỗ trợ tín dụng thường xuyên cho phát triển NƠXH theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014 và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH mà các bộ, ngành và NHNN đang khẩn trương xây dựng và thực hiện. Hay nói như Bộ Xây dựng thì NHNN cần hướng dẫn giải quyết cho các khách hàng vay đầu tư xây dựng NƠXH và khách hàng đáp ứng đủ điều kiện được mua, thuê, thuê mua NƠXH, đã được cam kết cho vay vốn ưu đãi, mà chưa giải ngân hết thì được tiếp tục vay vốn ưu đãi theo quy định tại Thông tư số 25/2015/TT-NHNN từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước cấp bù lãi suất.
Cả 3 cách thức trên đều hướng tới một kết thúc có hậu rất cần thiết để ích nước, lợi nhà và không đẩy “người khó gặp thêm khó”, tránh “cái sảy nảy cái ung” khi tiếp cận dở dang gói hỗ trợ này, để tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang và người thu nhập thấp có điều kiện tạo lập nhà ở theo mơ ước cả đời người của mình.